Debata Rady, zorganizowana we współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Olsztynie, odbyła się 12 listopada 2020 roku w gronie organizacji "pomocowych" aktywnych na szczeblu regionalnym. Rozmawiano o problemach społecznych w dobie epidemii, o działaniach i potrzebach w zakresie niesienia skuteczniejszej pomocy dzieciom i młodzieży, rodzinom, osobom starszym.
Debatę rozpoczął oraz moderował Przewodniczący Rady, pan Arkadiusz Jachimowicz. Głównym punktem spotkania była prezentacja uczestników na temat działań podejmowanych przez ich organizacje w związku z epidemią koronawirusa, a także rozmowa na temat potrzeb organizacji w aktualnej sytuacji.
Każda z uczestniczących w spotkaniu organizacji została poproszona o informację:
1. Co robi na rzecz przeciwdziałania COVID-19.
2. Czego potrzebuje do skuteczniejszej pracy jako organizacja.
3. Jak może współpracować z innymi organizacjami - w czym mogłaby pomóc innym partnerom społecznym, czym się wymienić, jak wesprzeć, co zaoferować.
Wystąpienia uczestników:
1) W imieniu Banku Żywności w Olsztynie głos zabrał prezes Marek Borowski. Organizacja podejmuje szereg działań specjalnych w związku z epidemią, wspiera osoby szczególnie doświadczające skutków ograniczeń, np. akcja zupa dla seniora, pasywna zbiórka żywności. Potrzeby: koszty akcji to ok. 350 zł tygodniowo na zakup opakowań.
2) Centrum Wolontariatu Elbląg – Gabriela Zimirowska. Czego potrzebują – do końca roku są spokojni, wyzwanie – w 2021 r. zmniejszona dotacja z samorządu miasta na miejskie centrum wolontariatu to 26 tys. zł co wystarczy jedynie na pokrycie kosztów mediów; ponadto potrzebna szersza lista ochotników, wolontariuszy. Dużym problemem w środowiskach lokalnych jest samotność seniorów, ludzi w mniejszych miejscowościach. Rozwiązaniem mogłoby być zorganizowanie wsparcia telefonicznego, zwykła rozmowa z samotną osobą.
3) Polski Czerwony Krzyż – Zbigniew Zawadzki (prezes oddziału okręgowego PCK): W miarę możliwości pozyskują środki ochrony bezpośredniej i przekazują je do szpitali, szkół oraz jednostek, które się zgłoszą. Przy pomocy sponsorów przygotowali paczki, które właśnie trafiają do osób potrzebujących. Ponad 300 sióstr PCK aktualnie codziennie pracuje u podopiecznych. Oddz. Rej. PCK w Morągu, gdzie jest też m.in. wypożyczalnia sprzętu rehabilitacji i świadczone usługi specjalistyczne na rzecz osób potrzebujących. Ograniczone środki finansowe, wstrzymanie się dotychczasowych darczyńców na rzecz PCK. W poniedziałek prezes omówi z p. Dyrektor Biura rozwinięcie pomocy żywnościowej dla podopiecznych, w tym m.in. kontakt z M. Borowskim.
4) Federacja FOSa – Bartłomiej Głuszak (prezes): Realizuje różnorodne działania, m.in. FOSa dzieciom i seniorom, przekazują wsparcie w całym województwie; potrzeba w zakresie koordynacji wolontariatu na poziomie regionalnym; uważa, że 3 regionalne centra powinny działań i być wspierane przez samorząd województwa: Elbląg, Olsztyn (uruchamia FOSa) oraz Ełk, wystąpili z pismem do Marszałka; do skuteczniejszej pracy potrzebują środki na centrum wolontariatu, a także pieniędzy na środki ochrony osobistej (typu środki dezynfekcyjne, maseczki itp.). Dostrzegają problemy mieszkańców naszego regionu w zakresie problemów technicznych i umiejętności osobistych związanych z dostępem do internetu, sprzętu, posiadania i obsługi urządzeń typu komputer, tablet, laptop itp. Problem ten dotyczy zwłaszcza osób starszych, jak również dzieci. Choć coraz bardziej popularna i możliwa jest forma kontaktów/nauki w sposób zdalny, to część osób może być wykluczona z tej formy właśnie z wyżej wspomnianych względów np. brakiem możliwości podłączenia się. Potrzebne jest tutaj wsparcie.
5) Magdalena Tokajuk – Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej: zbiórki w tradycyjnej formie się nie odbywają, małe moce przerobowe, ale podejmują inne działania w zakresie swoich możliwości. W szczególności ZHR organizuje korepetycje dla uczniów.
6) Dorota Limontas – Związek Harcerstwa Polskiego: posiadają 19 hufców, w każdym coś się dzieje, współpraca z GOPS-ami i MOPS-ami; dostarczanie zakupów, posiłków, głównie osobom starszym i samotnym, zabezpieczenie miejsc, jest trochę braków kadrowych ze względu na „lockdow”, uruchomione harcerskie korepetycje. Nic nie potrzebują, są samowystarczalni, np. pozyskali płyn z Orlenu 100 litrów, uszyli już 35 tys. maseczek. Propozycja: ZHP może dalej szyć maseczki, jeśli ktoś ma jakieś materiały to chętnie odbiorą i wykorzystają.
7) Caritas Archidiecezji Warmińskiej, Dyrektor Ks. Paweł Zięba: W środowisku istnieje duża potrzeba wsparcia osób bezdomnych: jadłodajnia, czystość, dezynfekcja, możliwość otrzymania czystego ubrania. Ponadto wsparcie seniorów samotnych, rozmowa. Caritasowi brakuje pieniędzy na działania pośrednie, obsługę, bo na pomoc bezpośrednią można w miarę potrzeb uzyskać wsparcie, datki, pomoc rzeczową itp. Przydałaby się baza, jedna procedura – do kogo udawać się o pomoc. W niektórych gminach robią to OPS-y, a w niektórych organizacje pozarządowe. Jeśli chodzi o współpracę z innymi NGO, to jest nieźle, wiedzą do kogo udać się po pomoc.
8) Polski Komitet Pomocy Społecznej, kierownik biura Zarządu Wojewódzkiego Tadeusz Hotowczyc – prowadzą usługi opiekuńcze, zabezpieczenie osobiste osób świadczących usługi; wydają żywność unijną; od października wydają gorące zupy, w opakowaniach – korzystający nie jedzą na miejscu; problem – gminy chcą obniżać stawki za usługi opiekuńcze, pomimo, że rośnie minimalne wynagrodzenie. Potrzeba – zatrudnić prawnika, pomoc prawna w sporadycznych przypadkach. Może ktoś ma radcę, który mógłby udzielić pomocy prawnej.
9) Katarzyna Koplińska, Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Olsztynie, poinformowała, że w ramach projektów EFS istnieje możliwość przeznaczenia części środków na zakup środków ochrony; stricte z COVID-em związane są granty dla DPS-ów. Rozważają utworzenie 1 lub dwóch miejsc opieki wytchnieniowej dla pensjonariuszy DPS-ów. W projekcie „Kooperacja efektywna i skuteczna” ROPS sam kupuje maseczki, rękawiczki, płyny i dystrybuuje do różnych instytucji, np. hospicja, OPS-y, PCPR-y, schroniska, jeśli lider projektu pozwoli, to będą też przekazywać organizacjom pozarządowym; na projekty covidowe w ramach RPO, wpłynęło 30 wniosków, w drugim 13 wniosków – na zabezpieczenie instytucji lokalnych w gminie/powiecie np. testy, dodatki do pensji, środki ochrony. ROPS może włączyć się w przekazywanie informacji, niestety środków dodatkowych, które mógłby przekazać nie posiada. Pani Dyrektor jest otwarta na udział w różnych inicjatywach.
10) Joanna Glezman, Pełnomocnik Marszałka ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi: Biuro Dialogu i Pożytku Publicznego organizuje spotkania, stara się poznać potrzeby; w kwietniu wystosowany został apel Marszałka do wszystkich JST w regionie o wsparcie lokalnych organizacji; starają się elastycznie podchodzić do realizacji zadań zlecanych NGO-som, możliwość aneksowania umów o dotację. Ponadto prowadzą profil biura na FB, na którym informacje mogą zamieszczać również zainteresowane organizacje. Na 13 listopada zaplanowane jest spotkanie z pełnomocnikami wójtów, burmistrzów, prezydentów i starostów. Przygotowują się do przyjęcia rocznego programu współpracy, chodzi o to, żeby konkursy na zlecanie zadań w przyszłym roku ogłosić jak najszybciej.
Wnioski, propozycje:
Na zakończenie debaty Przewodniczący Rady podziękował wszystkim za udział i jako podsumowanie spotkania wyraził przypuszczenie, że dobrą stroną obecnej trudnej sytuacji może być wzmocnienie współpracy pomiędzy instytucjami i organizacjami pozarządowymi świadczącymi pomoc, w pewnym sensie przewartościowanie priorytetów. Obraz, który rysuje się w ramach dyskusji z uczestnikami spotkania nie jest najgorszy, organizacje opanowały problemy, dają sobie radę, skutecznie niosąc pomoc. Należy mieć nadzieję, że epidemia złagodnieje i będziemy gotowi do kolejnych podobnych sytuacji, jeśli wystąpią w przyszłości.
Opracował: Marek Jurzyński