Nowelizacja ustawy opp, standardy w III sektorze, fundusze z POKL i szeroko pojęta współpraca organizacji z samorządem były najważniejszymi tematami poruszanymi podczas dorocznej konferencji organizacji pozarządowych województwa warmińsko-mazurskiego „Współpraca motorem rozwoju", która odbyła się w dniach 21-22 czerwca w Olsztynie. Rozstrzygnięty został również konkurs „Godni Naśladowania". W tym roku statuetki otrzymali: Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Gminy Młynary, Powiat Ostródzki, Sejmik Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie, Stowarzyszenie „Kolonia nad Szkwą" i animator Zbigniew Mieruński z Gołdapi.
W konferencji uczestniczyło blisko stu dwudziestu pozarządowców i przedstawicieli samorządów, głównie pełnomocników ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przez dwa dni w salach Hotelu Warmińskiego w Olsztynie trwały debaty, seminaria, w tym o nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i standardach w III sektorze. Uczestników interesowała tzw. „szybka ścieżka" czyli tryb pozakonkursowy i inicjatywa lokalna- w jaki sposób wdrożyć ją w praktyce. Temat standardów w III sektorze zaprezentowała Anna Mazgal z Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych z Warszawy. Seminarium wpisało się w ogólnopolski projekt OFOP oraz Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego i Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich „„Jawnie, przejrzyście, odpowiedzialnie. Standardy w organizacjach pozarządowych". Padły ważne treści i dobre przykłady działań. Powstał też pomysł, aby nową Kartę Zasad Organizacji Pozarządowych przyjąć na Konferencji, ale przedstawiciele ngo zaproponowali, aby najpierw zapoznały się z nią organizacje z całego województwa.
Organizacje a wybory samorządowe
Duże emocje wzbudziło seminarium dotyczące roli organizacji pozarządowych w wyborach samorządowych. Podstawą do dyskusji była akcja" Masz Głos - Masz Wybór", a także stanowisko Rady Elbląskich Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego w sprawie wyborów samorządowych w 2006 roku. Zdecydowana większość uczestników zgodziła się z tezą, że organizacje pozarządowe powinny mocniej zaistnieć w samorządowych organach uchwałodawczych - radach gmin i powiatów, aby w ten sposób oddziaływać na jakość polityki społecznej samorządu. Stwierdzono, że należy wykorzystać tegoroczne wybory samorządowe, aby wprowadzać w szeregi radnych liderów organizacji pozarządowych. Liderzy ci powinni dbać o całość sektora pozarządowego, a nie o interesy swojej organizacji. Stwierdzono też, że stanowisko Rady Wojewódzkiej co do wyborów, jest nadal aktualne.
Marek Skaskiewicz, od lat zaangażowany w pozarządówkę - także obecny radny - podkreślił, iż praca radnego "pozarządowego" nie będzie mogła być skierowana tylko na organizacje, ponieważ z tą pracą łączy się dbałość o całą sferę polityki społecznej samorządu . Zwrócił też uwagę na pewne zależności polityczne i personalne mające miejsce w pracy radnych. Arkadiusz Jachimowicz zwrócił uwagę na potrzebę stałego monitoringu pracy radnych, aby czuli stałą kontrolę społeczną nad sprawowanym przez siebie mandatem.
Były też pojedyncze głosy, że organizacje powinny "robić swoje", samorząd terytorialny zostawić innym.
Rady Działalności Pożytku Publicznego
Cześć uczestników debatowała także nad sensem powstawania Rad Działalności Pożytku Publicznego, których powołanie umożliwia znowelizowana ustawa opp. Zgodzili się oni ze stanowiskiem Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego (wypracowanym podczas tworzenia strategii rozwoju Rady), która rekomenduje tworzenie Rad Działalności Pożytku Publicznego (RDPP) na poziomie każdej gminy, powiatu w województwie warmińsko-mazurskim oraz to, że przy tworzeniu uchwały Rady Gminy dotyczącej powoływania i trybu funkcjonowania RDPP powinny brać udział organizacje pozarządowe lub ich reprezentacje, co powinno zostać zapisane w programie/zasadach współpracy. Natomiast w gminach, w których nie działają Rady Organizacji Pozarządowych, w skład RDPP powinny wejść wszystkie organizacje z gminy. Jeżeli organizacji jest więcej, należy podczas zebrania wszystkich organizacji z terenu gminy, wyłonić przedstawicieli organizacji do RDPP. Ci przedstawiciele stanowią jednocześnie reprezentację sektora pozarządowego w gminie.
Podczas konferencji zbierano podpisy pod wnioskiem do Marszałka o powołanie Rady Wojewódzkiej w naszym województwie. Do tej pory podpisało się 46 organizacji (na wymagane 50).
Fundusze z POKL
Na seminarium na temat dużych pieniędzy (z POKL) dla małych organizacji uczestników najbardziej interesowało (oprócz informacji nt. środków z EFS na inicjatywy oddolne ) jakie narzędzia przydatne są do przeprowadzenia rzetelnej diagnozy i jak ją dobrze zrobić.
Poruszano również temat partnerstwa, czyli współpracy przy podejmowaniu działań na rzecz społeczności - zarówno pomiędzy samymi mieszkańcami, jak i podmiotami. Dużo gorzkich słów padło na temat trudności, a nawet braku chęci współpracy ze strony samorządu i konieczności "wywalczenia" sobie przestrzeni do działania
Co nas kręci, co nas zniechęca - współpraca ngo z samorządem
Podczas konferencji dokonano też swoistej inwentaryzacji owych trudności pomiędzy ngo a samorządem. Większość dotyczyła konkursów na zadania zlecone przez gminę Przedstawiciele organizacji skarżyli się głównie na skomplikowaną dokumentacje i niejasne kryteria konkursowe, brak ekspertów w komisjach konkursowych, a co za tym idzie niemiarodajną ocenę projektów oraz na niemożność uzyskania brak uzasadnienia w przypadku odrzucenia projektów. Padły gorzkie słowa, że konkursy to loteria, a dotacje gminne są najtrudniej rozliczanymi wnioskami. Samorządowcy natomiast mówili o zawyżonych, naciąganych budżetach w projektach i braku znajomości specyfikacji konkursowej przez organizacje. Najwięcej emocji wzbudził podział środków i związany z tym dylemat czy dać 100% najlepszym czy „po trochu' każdemu. Ku zaskoczeniu i niedowierzaniu pełnomocników przedstawiciele ngo uznali, że skoro to konkurs to pieniądze powinni trafić do tych organizacji, które złożyły najlepsze oferty. Wszyscy zgodnie stwierdzili też , że we współpracy przeszkadzają im wciąż funkcjonujące stereotypy i brak wspólnych szkoleń dla samorządów i organizacji, natomiast inspirują wzajemne dostrzeżenie i docenienie, poczucie sprawstwa, otwartość na siebie, chęć pomocy i przede wszystkim wspólny cel.
Godni Naśladowania
Najprzyjemniejszym momentem konferencji było rozstrzygnięcie VII edycji konkursu „Godni Naśladowania", który objął patronatem Marszałek Jacek Protas (Marszałek był również fundatorem nagród). W tym roku na konkurs nadeszły 52 wnioski w 5 kategoriach. Oceniała je Kapituła w składzie: Monika Hausman-Pniewska: Przewodnicząca Kapituły, Rada Organizacji Pozarządowych Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Joanna Glezman- Pełnomocnik Marszałka ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi i Bartłomiej Głuszak - Federacja Organizacji Socjalnych FOSA
W kategorii na najlepszą inicjatywę organizacji pozarządowych województwa warmińsko-mazurskiego Statuetkę „Godni Naśladowania" i nagrodę rzeczową wartości 2000 zł otrzymało Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Gminy Młynary za projekt „Paka dla Dzieciaka" , który mądrze uczy myślenia o innych, bardziej potrzebujących i aktywnie włącza w działania całą lokalną społeczność.
Nagrodę rzeczową wartości 2000 zł i honorowe wyróżnienie otrzymało Mazurskie Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej w Orzyszu za „Wieści Orzyskie", gazetę lokalną, która jest nie tylko platformą wymiany poglądów i myśli mieszkańców o gminie, ale także angażuje mieszkańców w działania na rzecz swojej społeczności.
Honorowe wyróżnienia otrzymały też: Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Warmińsko-Mazurska Hufiec Elbląg ZHP za innowacyjne podejście do edukacji ekologicznej podczas realizacji projektu „Ekoludek w Akcji", Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym. Warmińsko-Mazurska Jednostka Wojewódzka w Olsztynie za kreatywność i zaangażowanie przy realizacji projektu „II ogólnopolski Festiwal Twórczości Wszelakiej Osób Głuchoniemych", który uświadomił innym, że dla sztuki nie ma pojęcia niepełnosprawności, Stowarzyszenie Młodzieży „Rekord" za włożone serce i upór w działaniu przy realizacji projektu „Dzieci ulicy" i Stowarzyszenie Adelfi w Ełku " za nieschematyczne myślenie, inicjatywę obywatelską i nowatorską formę współpracy z samorządem przy realizacji projektu „Plac zabaw i wspólna sprawa".
W kategorii na najlepszą inicjatywę samorządu w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi Statuetkę i Tytuł „Samorząd Przyjazny Organizacjom Obywatelskim" otrzymał Powiat Ostródzki za projekt „: „Rewitalizacja budynku powojskowego na nowoczesne centrum organizacji pozarządowych przy ulicy Jana III Sobieskiego", który jest wspaniałym przykładem partnerskiej współpracy organizacji z samorządem.
W kategorii na najlepszą inicjatywę sektora pozarządowego województwa warmińsko-mazurskiego Statuetkę „Godni Naśladowania" otrzymał Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych w Olsztynie za motywację do rozwoju poprzez realizację projektu „Zintegrowani Niepełnosprawni 2009".
W czwartej kategorii, na najlepszą inicjatywę na rzecz osób starszych w województwie warmińsko-mazurskim Statuetkę „Godni Naśladowania" i nagrodę rzeczową wartości 1000 zł otrzymało Stowarzyszenie „Kolonia nad Szkwą" z Kolonii gm. Świętajno za projekt „Most międzypokoleniowy nad rzeką Szkwą". Ponadto Kapituła przyznała jedno wyróżnienie Uniwersytetowi III Wieku i Osób Niepełnosprawnych w Elblągu za projekt „uczelnia dla seniorów"
W tym roku, z inicjatywy Forum Animatorów Społecznych Warmii i Mazur wprowadzono też kategorię - animatora/rka społeczny/na województwa warmińsko-mazurskiego. Decyzją Kapituły Statuetkę „Godny Naśladowania" i nagrodę wartości 2000 zł (finansowaną z budżetów Regionalnych Ośrodków EFS) z przeznaczeniem na inicjatywę lokalną o charakterze animacyjnym otrzymał Zbigniew Mieruński z Gołdapi, prezes Gołdapskiego Funduszu Lokalnego, inicjator wielu przedsięwzięć służących rozwojowi społeczności gołdapskiej (i nie tylko,), ekspert i animator związany ze Stowarzyszeniem Centrum Aktywności Lokalnej CAL.
Ponadto Kapituła przyznała dwa wyróżnienia: Małgorzacie Monkiewicz -Terepko z Monet, prezes Stowarzyszenia Monety oraz grupowe dla animatorów ze Stowarzyszenie Pogrodzie dla Przyszłości : Beaty Ciołek, Jerzyki Ciesielskiej, Wojciecha Pałki i Jerzego Gajewskiego, mieszkańców i inicjatorów wsi tematycznej Wioska Dzieci.
W tej kategorii w skład Kapituły weszli: Monika Hausman-Pniewska- przewodnicząca Kapituły, ROPWWM, Beata Jarosz- Forum Animatorów Społecznych, Dariusz Ignatowicz- Sieć Wspierania Organizacji Rozwoju Lokalnego „Herold", Bartłomiej Głuszak - Federacja Organizacji Socjalnych FOSA
Do grona nagrodzonych, tym razem przez Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych, które w tym roku obchodzi swoje 15-lecie dołączyli „Pozarządowcy Godni Naśladowania" Marek Skaskiewicz z Ostródy, prezes Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Ludzi Niepełnosprawnych „ALFA", sekretarz Warmińsko-Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych, radny rady miejskiej w Ostródzie i Marek Borowski, prezes Banku Żywności w Olsztynie, którzy od wielu lat wnoszą istotny wkład w rozwój sektora pozarządowego w naszym województwie.
Konferencja odbyła się w ramach projektu „Współpraca - to wszystkim się opłaca!" realizowanego przez Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych w partnerstwie z Samorządem Województwa Warmińsko Mazurskiego przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.